Waar tijd schaars is bespaart boer Martein

Boven de Eemsdelta hangt een donker wolkendek. In het land kleurt het wat wit. Op deze gure novemberdag schommelt het kwik rond het vriespunt. Een matige noordwestenwind voert daarom geen regen- maar sneeuwbuien aan. Het brengt Martein en Wendy niet van de wijs. Op een veehouderij is het werk toch meestal dichtbij. Met een eigen zuivel- en vleestak is dat net even anders. Ook vandaag worden bestellingen geplaatst & bezorgd. Dat worden er alleen maar meer.

“Je merkt in november al dat we richting kerst gaan. Het is echt heel druk”, stelt de 39-jarige melkveehouder. Het is even na half 10 in de ochtend. Martein zit achter z’n laptop de administratie bij te werken. Naar eigen zeggen is dat al even geleden. In de tussentijd komen opnieuw twee aanvragen binnen voor kerstpakketten. “En dat gaat alleen maar door”, verwacht hij. Niet zonder koffie. Een iets te sterke bak, verwijt zijn pa hem lachend. Maar ook zéker niet zonder goede hulp…

Vele handen maken licht werk

Naast Marteins vader komen ook schoonpa, vrouwlief, een vaste medewerkster van de zuivelboerderij en een 16 jaar jonge stageloper binnen voor een warme drank. “Zonder hen kunnen we niet”, beweert Martein stellig. Het bedrijf houdt een kleine honderd stuks vee, die natuurlijk dagelijks tijd en aandacht vragen. Daarnaast verzuivelen ze zelf een deel van hun melk voor de verkoop. “Het is hier echt wel arbeidsintensief. Je bent er zes dagen in de week twaalf uren per dag mee bezig. Meer hoeft zeker niet!”

Van bijverdienste naar hoofdzaak

Hard en veel werken loont gelukkig wel. Sinds Martein en Wendy in 2021 zijn gestart met Damster Boerenzuivel en Vlees is het assortiment in de winkel flink uitgebreid met eigen producten. Ambachtelijk boerenijs, yoghurt, vla, hangop, karnemelk: ze maken het zelf. En ze maken het vers. “Omdat we graag iets erbij wilden doen. Eerst dachten we aan een camping, maar uiteindelijk is het een boerderijwinkel geworden”, zegt Martein. En uitgerekend daar ligt tegenwoordig de focus.

Een stap naar het onbekende

Dat het allemaal zó succesvol zou uitpakken, daar had het bezige stel niet van durven dromen. Überhaupt hebben de twee niet eerder samen gedroomd van een leven op de boerderij. Martein misschien wel het allerminst met zijn niet-agrarische verleden. Toch is de veehouderij van Wendy’s ouders in 2023 overgenomen. “Ik dacht dat je dan altijd aan het werk zou zijn, wat natuurlijk ook zo is. En mijn vrouw wilde het in het begin ook niet. Maar op den duur groei je er in. En voor een baas werken is ook zo wat”, vertelt Martein.

Wie hulp zoekt komt ver(der)

Toch moest hij maar niet de illusie hebben dat alles vanzelf zou komen aanwaaien. “Het is zeker wel een strijd geweest. Zelf denk je het vaak beter te weten”, zo kijkt de geboren Delfzijlster terug op de begintijd. Lachend vult hij zichzelf aan: “Natuurlijk is dat lang niet altijd zo en gelukkig ging de jeugdigheid er wel wat van af!” Veel heeft hij opgestoken van de ‘ouwe heer’, zijn schoonvader, die vandaag helpt met klauwen bekappen. Net als ook een zuivelboerderij uit ’t Zandt behulpzaam is geweest toen ze zelf één wilden beginnen.

Oplossing voor arbeidsverlichting

Op de veehouderij aan de rand van zowel Appingedam als ook het Eemskanaal schieten meerdere mensen uit de lokale regio te hulp. Acht scholieren & ouderen komen een paar dagen of in het weekend veel werk verlichten. En dat geldt ook voor de drie gedompelde mestmixers die sinds kort onder de emissiearme stalvloer zijn geplaatst. “Alles wat tijd kost, hebben we niet”, merkt Martein. Dan komt het goed uit dat elektrische machines als deze half of volledig automatisch de mest in beweging houden.

Een kwestie van uitproberen

Over de eerste ervaring met dompelmixers wordt nog wat twijfelachtig gesproken. Het is vooral zoeken naar een manier hoe de machines beter werk afleveren met de dikke mest in de kelder. “Zo merk ik nu dat we waarschijnlijk iets van een tijdklok ertussen moeten zetten”, beseft de veehouder. Dan regelen de mixers zichzelf, waardoor het mogelijk is om de mest elke dag kort bij te houden. “Maar misschien moeten we gewoon wat geduld hebben en wachten tot het niveau ook wat hoger staat”, bedenkt hij zich.

Een ander ‘probeersel’ wordt in één van de twee units vóór in de stal uit een doos gevist. Met hulp van haar vaste medewerkster stelt Wendy pakketjes samen vol met producten uit de eigen streek. Allemaal lekkernijen voor het ‘heerlijk avondje’. En daarin schuilt nou net het succes van de zuivelboerderij, volgens Martein. “Alles zo lokaal mogelijk houden, dat is het!” Op die manier halen ze leveranciers naar zich toe en zoeken ze de klanten op. Een strategie die goed uitpakt. En één die met winters weer zeker niet verkeerd uitkomt…