Wat motiveert deze Zuid-Hollandse veehouder al 10 jaar voor gescheiden mest?
Het kwik schommelt zo rond het vriespunt. De laatste sneeuwresten op het land smelten maar moeizaam weg. De sloten & waarden in het Groene Hart rondom Alphen aan den Rijn (Zuid-Holland) zijn bedekt met een dun laagje sneeuwijs. Stevig genoeg voor tientallen ganzen, maar allerminst vertrouwd om zelf met ijzers op te gaan staan. Eenden waggelen langs de rantsoenbult en vullen hun snavels. Een verdwaalde meerkoet loopt eenzaam over het beton op zoek naar iets wat hem aansterkt. De natuur is volop in beweging.
Op het bedrijf van de familie Van Dorp gebeurt even niet zo veel. Logisch natuurlijk, het is de rustige tijd van het jaar. Maar er loopt of rijdt ook niemand op het erf. Zelfs in de stal is geen kip te bekennen, wel zo’n 200 melkkoeien. Hoe laat is het? Ah, 10 uur! Koffietijd is ook hier vaste prik. Daar is iedereen bij: vader & zoon, broer, vrouwlief met dochter en haar oma. Allemaal zoeken ze de warmte op in de keet. Filterkoffie pruttelt loeivers door het apparaat heen. Een straalkachel draait op volle toeren om de kou te verdrijven.
Een moeizaam jaar
De actualiteit is onderwerp van gesprek. Het jaar is jong en dus blijft het bij koffiedik kijken voor wat 2024 in petto heeft. Terugblikken kan wel. “Op een moeizaam jaar”, zo luidt de conclusie. De melkveehouder doelt vooral op regelgeving. “Niet weten welke richting je op moet gaan. En daarnaast komt het financiële plaatje wat niet kloppend is.” Met meerdere uitdagingen waar de sector nu mee te maken heeft, rekent hij ook niet zo snel op betere tijden. “En dán zijn er een hoop stoppers”, verwacht Van Dorp.
Op wilskracht
Binnen de familie is de Zuid-Hollander inmiddels de vierde generatie die hier de veehouderij runt. Het jaartal 1912 als oprichting van het bedrijf wordt hem toegefluisterd door zijn vader. Aan stoppen denkt hij niet. “Zolang het nog te doen is en de wil er is.” Dan scheelt het dat eenieder hier doet wat hij of zij leuk vindt én goed kan.
Echte boerenkaas uit het Groene Hart
Zijn schoonzus maakt boerenkaas. Echte boerenkaas. “Je ziet niet veel boerenkaas meer. Dat komt omdat de meeste allemaal de melk pasteuriseren. Die vinden het risico blijkbaar te groot”, stelt de Alphense veehouder. “Wij pasteuriseren in elk geval niet”, vult hij snel aan. Vooraan op het erf staat met koeienletters ‘Kaasboerderij Lena’s Hoeve’ op een bord. Eens per drie weken stromen honderden liters melk niet de RMO binnen, maar hier naartoe. Die melk wordt meteen verkaast voor lokale verkoop in de eigen, nostalgisch ingerichte winkel.
Diepstrooiselboxen met gescheiden mest
Rauwe melk verkazen is volgens de veehouders al een unicum. Maar dat zijn melkkoeien ook nog eens hele dagen met de uiers in eigen mest liggen, maakt het nog opvallender. Dat gaat hier al bijna 15 jaar zo. Na het bouwen van een nieuwe stal in 2010 is de familie overgestapt naar diepstrooiselboxen. Daarvóór lagen de dieren op matten met zaagsel, nu worden de ligbedden gevuld met gescheiden mest. “Voor de koeien – voor de poten – is het beter. Iets comfortabeler. Ook vul je de boxen vaker als je het allemaal zelf kunt doen”, zegt hij.
Voordelen van gescheiden mest
Getwijfeld is er niet om dikke fractie te gebruiken als ligboxstrooisel. De familie zocht juist naar een vorm waarin ze het heft in eigen hand konden nemen. Een mestscheider maakt minder afhankelijk. De productie van strooisel vindt plaats op het eigen erf. “Toen we de nieuwe stal bouwden, dacht ik gelijk: dat moeten we zelf hebben”, verklaart Van Dorp. Het scheiden van mest levert de veehouder bovendien nog een mooi voordeel op, zo benoemt hij zelf. “Een dunne fractie om uit te rijden.”
Circulair werken
De Alphense is ruim 15 jaar geleden in de maatschap gestapt. De eerste mestscheider volgde een paar jaar later al. Het familiebedrijf breidde vervolgens verder uit, waardoor de machine de benodigde capaciteit niet meer kon bieden. Via Solliq Agra kon het bedrijf een ander laten komen, één die groter is en meer capaciteit kan draaien. De vierde generatie veehouder is er tevreden mee & denkt hiermee óók een stap vooruit te hebben gezet. “Als agrarisch bedrijf met je eigen mest alles zelf verzorgen in een kringloop, dat is zo duurzaam als maar kan!”
Buiten komt ondertussen een mestwagen aangereden. Ook die trotseert de gladheid en de kou. Gelukkig maar, want de kelder is goed vol! Nog heel even geduld hebben en dan mogen ze ook hier in Alphen de mest weer gaan gebruiken om uit te rijden…
