Waar melkveehouder Harry & zoon Marthijn toekomstkansen zien

Heel even kan het Groninger landschap op adem komen. Overal waar water zich kan verzamelen, staat ook water. En niet zo’n klein beetje ook! Vandaag komt er even geen regendruppel bij, maar zonnestralen. Het lijkt bijna poëzie. En toch is het terecht om de zon te benadrukken. Een bizar natte herfst ligt achter ons. In een jaar dat nog in de race is voor ‘het natste jaar ooit gemeten’.

Het vele regenwater van de afgelopen tijd lijkt Marthijn niet zo te deren. Al glimlachend komt hij om de hoek van de jongveestal gelopen. Of het weer stemt hem positief, of iets anders maakt hem enthousiast. Hoe dan ook: de vijfde generatie is in aantocht op de boerderij van de familie Aalfs uit Noordhorn (Groningen). Maar meteen blijken beide beweringen ook te kloppen. Als Marthijn de nieuwbouwstal laat zien, glundert hij. Vol van passie en trots vertelt de 25-jarige boerenzoon tot in detail wat deze stal zoal biedt. Een natuurgids zou het niet beter kunnen!

Primaire mestscheiding

Even later, in de keuken, pakt Martijn een 3D-geprint model van de nieuwe mestkelder erbij om te laten zien wat hij eerder vanmiddag bedoelde te zeggen. Want even onder de roosters van de nieuwbouwstal kijken, dat gaat niet zo makkelijk. “Rondom mest is natuurlijk veel te doen. Daar kunnen wij in elk geval weinig aan veranderen – dat is allemaal op hoog niveau vastgelegd – dus proberen we daar zo goed mogelijk mee om te gaan”, is de gedachte volgens Marthijn. Niet zonder reden wordt daarom de urine gelijk van de mest gescheiden.

Voor akkerbouwers zijn minerale stikstof en kali onmisbare voedingsstoffen. Die zijn beide natuurlijk volop aanwezig in de urine. “Het idee is dat we urine goed kunnen afzetten naar akkerbouwers toe, in een vorm wat hen goed kan passen. Anders spuiten of strooien ze dit zelf bij, maar dat hoeft dan ook een stuk minder”, vertelt Marthijn kansrijk. “Een voordeel voor ons juist dat wij het organische deel, dus echt de mest van de koeien, behouden op het bedrijf. Dus: onze bodem kunnen we in elk geval verzorgen met voldoende organisch materiaal, wat in de toekomst meer komen gaat”, concludeert hij.

Bodemkwaliteit en toekomstbestendigheid

“Nog even een klein stukje over bemesting en mineralenverdeling. Dat is mijn stokpaardje geworden onderhand.” Marthijn gniffelt. Ook vader Harry heeft tijd gemaakt voor een bakkie en een goed gesprek over zijn bedrijf. “Als je in het voorjaar een flinke hoeveelheid mest op het land brengt, dan heb je gelijk heel veel kali. De plant heeft liever kali, maar je wilt graag een hoger aandeel magnesium wat opgenomen wordt. Dat is voor zowel plant, dier als bodem beter. En daar krijg je dan weer een beter ontwikkeld wortelstelsel van”, zegt de 62-jarige melkveehouder.

Vergevorderde bodemkunde, zo kun je het noemen. Vader en zoon geloven er heilig in dat hun aanpak toekomst heeft. “Tegenwoordig zien we zelf veel belang bij organische mest. Als het anders of steeds minder mag door regelgeving, dan moet het op een andere manier. We hopen wel dat het op deze manier in de buurt komt, zonder daarvoor de grenzen op te zoeken”, stelt Marthijn. Wel wordt een ander soort grens verlegd: van koeien melken richting het brede plaatje van een duurzaam systeem. “Dat is de drive. Voor ons. En voor Martijn helemaal”, aldus de meest ervaren man van de twee.

Met een blik vooruit: de boerderij onder Martijns hoede

Eén laatste horde heeft hij nog te nemen: het afstuderen. Marthijn studeert officieel nog aan Hogeschool Aeres in Dronten – de opleiding Veehouderij natuurlijk. Hij zou het haast vergeten. Het wachten is steeds op een goed moment om hier een begin mee te maken. De bouw van de nieuwe stal, loonwerk tijdens de drukke periode, pa helpen waar het kan en daarnaast stalinrichting verkopen. Marthijn weet zijn tijd dus wel anders nuttig te besteden. “Het voornemen is om volgend jaar aan mijn scriptie te beginnen”, hoopt hij.

Aan nieuwe aanwas voor de melkveehouderij ziet Marthijn geen gebrek. “Wel hoor ik her en der dat studenten die twijfelen echt steeds sneller afhaken. Vooral degenen die niet met één been al in een bedrijf staan.” Dan is er voor Marthijn al geen reden om te twijfelen aan zijn toekomst. Vader Harry was naar eigen zeggen altijd al bezig met vooruitkijken. Nu samen met zijn zoon. “Het is een leuk traject dat je met elkaar kijkt hoe het voor de toekomst zou passen. Af en toe dingen overleggen, maar we hebben nooit grote strijdpunten. Dat vind ik waardevol!”

Gescheiden mest heeft de toekomst

Op maatschap Aalfs – Van der Til maken vader en zoon inmiddels tien jaar tevreden gebruik van een mestscheider. Die knoop heeft Harry zelf doorgehakt; Marthijn was nog iets te jong om mee te beslissen. Toch staat ook hij achter die keus van toen. “Na de eerste paar jaren hadden we ‘m al lang terugverdiend”, refereert Marthijn naar de hoge strooiselkosten. De grote vraag voor Harry was hoe hij het zijn koeien snel comfortabeler zou kunnen maken zonder zich flink de kosten in te jagen. Gescheiden mest in de ligboxen blijkt zijn antwoord.

Even raadplegen bij een boer in de buurt met specifieke ervaring en zijn besluit stond gauw vast. “Diegene is er heel positief over en dan weet je zelf ook genoeg”, zegt Harry. Voordat de nieuwbouw kwam kijken, liet de Groningse melkveehouder steeds kruiwagens vullen met het eigengemaakte strooisel. “Dat paste op dat moment in het werkschema.” Tegelijk met de bouw van de nieuwe stal kwam de mestscheider uiteindelijk toch op een bunker te staan. Twee keer per week wordt de machine aan het werk gezet en worden de boxen ingestrooid.

Elektrische mixers voor het gemak

Voor het bouwplan van de nieuwbouwstal was meteen maar rekening gehouden met een andere wens: elektrisch mixen. Puur voor het gemak, de omgang met de verschillende mestsoorten én winst in arbeid. En ook omdat een trekkermixer een hoop gedoe met zich meebracht. Harry: “Dan sta je weer eens veel te lang met die trekker ervoor te roken. En die schiet maar niet op, want die korst wil er niet doorheen.” Die ergernis van toen is nog duidelijk terug te horen, maar ook de tevredenheid over de manier waarop de mest nu homogeen blijft. “Qua werkgemak is het een dikke plus!”

Reden genoeg om optimistisch te zijn

Ondanks de onzekerheid over hoe de toekomst van de sector eruit komt te zien, zijn vader en zoon opvallend optimistisch en hoopvol. “Als je continu bewust zegt dat er niks meer mag, dan krijg je een negatieve drive. En dan heb je ook niet het idee om positief vooruit te denken in mogelijkheden”, zo denkt Harry. “Vroeger waren er minder regels, maar je kunt nu nog steeds binnen je eigen ondernemerschap zelf beslissingen maken.” Ook hierin liggen hij en Marthijn op één lijn: “Voor mijn generatie zijn veranderingen best normaal, omdat je opgroeit in een snelle wereld. Je moet er alleen voor zorgen dat je mee blijft komen.”

Passie voor het vak

Bij het runnen van zijn veehouderij ziet Harry meer dan alleen kansen. Hij krijgt er ook veel energie en werklust van. “Een bedrijf als dit heeft zóveel dingen in zich die ik leuk vind. En in dit vak komt heel veel samen van wat bij mij past. Maar het is vooral het geheel en het proberen een blik op de toekomst te houden. Daar haal ik mijn passie uit!” De generatie na hem benadrukt vooral de veelzijdigheid van het boer zijn. “Je werkt met dieren, met techniek, met land, met bodem. Daar zit een kringloop in en dat vind ik hartstikke mooi.”

Plots gaat de deur van de keuken open. Mettie komt binnen, de vrouw van Harry. Net terug van een dag lesgeven op de basisschool. Buiten is het weer vroeg donker, bijna etenstijd. Maar voordat het eten op tafel staat, kan er nog mooi even wat werk worden verzet. Dus worden de laarzen en overalls opnieuw aangetrokken en vinden vader en zoon hun weg weer naar de stal…

Ook belang bij een duurzame investering in jouw bedrijf? Laat je gegevens achter via de website & onze regioadviseur neemt snel contact op om de opties te bespreken!