Feiten & fabels over mest scheiden
Een mestscheider heeft veel voordelen, maar bestaat er ook een keerzijde? We delen regelmatig ervaringen van veehouders die nog maar net of al even gebruikmaken van onze mestscheider. Op basis daarvan trekken we de conclusie dat er veel over mestscheiders de wereld in wordt geslingerd. Zijn die verhalen allemaal terecht? De meest gehoorde uitspraken delen we hierna in een overzicht. Gaat het om een feit of is toch een fabel?
‘Dragers van de Klebsiella-bacterie scheiden dit uit via mest. Zo wordt de box een besmettingsbron’
Klebsiella komt van nature niet uit de koe, maar is een bedrijfsvreemde bacterie. Klebsiella komt voor in boomschors en is daarmee in de melkveehouderij terechtgekomen via het gebruik van zaagsel als strooisel. Wél is het zo dat als koeien deze bacterie eenmaal dragen, ze dit nooit meer kwijtrijken. Klebsiella wordt wel via de mest uitgescheiden, maar de box is niet de bron van de besmetting. De verspreiding kan worden teruggedrongen door veel te strooien en de ligboxen mooi droog te houden. Dit doe je door schoon en netjes in te strooien.
‘Mest in de box beïnvloedt de houdbaarheid van de melk’
Er zijn geen aanwijzingen in die richting. Een goed en schoon ligbed heeft juist veel voordelen. Het verbetert de melkkwaliteit, want door meer te strooien zijn dieren schoner en heeft de melk een lager celgetal. Bij andere soorten strooisel wordt vaak zuinig gestrooid, waardoor het effect kleiner is. Boxstrooisel uit biobedding is altijd voorhanden en kan zoveel gebruikt worden als nodig is.
‘Gescheiden mest leidt tot mastitis’
Er is geen verband tussen gescheiden mest en mastitis. Slecht management en niet steriel werken leidt tot mastitis, net zoals slecht uitgebalanceerde voeding. Gescheiden mest in de boxen heeft juist grote gezondheidsvoordelen. Er kan schoner en vaker worden ingestrooid, omdat er altijd voldoende voorraad is.
Een bedding van kalk doodt bacteriën, biobedding niet’
Kalk doodt geen bacteriën, maar doet hooguit iets met de pH-waarde. Omdat veel bacteriën een hekel hebben aan extreme pH-waarden, remt dit de bacteriegroei. Biobedding heeft geen hoge pH, maar is zelfs iets aan de zure kant. Drijfmest is immers ook enigszins zuur (pH van onder de 7). Dit remt ook bacteriegroei, maar dan op een andere manier.
‘Compost op een matras heeft hetzelfde effect’
Ja en nee. Qua strooisel zal het ongeveer hetzelfde werken. Compost kan ook mooi droog zijn en het ligbed is vergelijkbaar. Er is alleen één groot verschil. Compost is door het composteringsproces warm geweest. Daardoor zijn er hitteresistente bacteriën overgebleven. In een bedding van compost zorgt dit voor probleem. Ze gaan niet dood als het product verwarmd wordt. Tijdens het melken kunnen deze bacteriën in de melk terechtkomne, waardoor pasteuriseren niet (goed) meer mogelijk is. Voor het maken van kaas levert dit een groot probleem op. Daarom is het gebruik van compost verboden in Nederland.
‘Je mag je strooisel niet inkuilen’
Volgens de wet mag het wel. Alleen verdwijnt je veerkracht uit het product en wordt de kans op schimmels groter. Vers instrooien is daarom veruit het beste.
‘De melkfabriek kan bezwaar maken als koeien in dikke fractie liggen’
Nederlandse melkfabrieken laten zich niet uit over het soort boxstrooisel dat gebruikt wordt, zolang melkkwaliteit en diergezondheid beide niet in het geding komen. Er zijn vele onderzoeken die ondertussen hebben uitgewezen dat ‘green bedding’, oftewel het gebruik van dikke fractie in de boxen, juist positief uitpakt. Dit komt door het gebruik van bedrijfseigen omgevingsbacteriën (ook wel “positieve bacteriën” genoemd).
Een mestscheider levert veel stof op
Dikke fractie stuift niet, omdat het ongeveer veertig procent droge stof is. Pas bij zeventig tot tachtig procent zou stof kunnen ontstaan.
‘De mestscheider verbruikt veel stroom’
Een mestscheider (inclusief alle toebehoren) gebruikt ongeveer 10kWh. Bij een productie van twee kuub boxstrooisel per uur, is het verbruik ongeveer 5kWh per kuub strooisel. Ga je uit van tien cent per kWh, dan zijn de stroomkosten vijftig cent per kuub boxstrooisel.
‘Tegen de tijd dat je genoeg hebt, zit de broei er in’
Dit is niet juist. Dikke fractie broeit, bij normale weersomstandigheden, na ongeveer 20 uur. Onze kleine mestscheider (KD-S135M) kan in twintig uren zes kuub strooisel maken; en de grote mestscheider (KD-S300P) produceert in die tijd meer dan 40 kuub. Er is dus genoeg tijd om te produceren en in te strooien. Wij raden ook altijd aan om de ligbox in dunne laagjes op te bouwen en dit te onderhouden. Zo voorkom je broei in de ligbox en geniet je melkvee elke keer van vers beddengoed!
‘Een mestscheider heeft onderhoud nodig’
Dat is waar, net als elke andere machine die in de mest werkt of draait. Maar dit is gelukkig goed te organiseren met de juiste voorbereiding, goede onderhoudsschema’s en passende protocollen.
‘Je hebt een dichte vloer nodig’
Dat is niet nodig. Ook mest van roostervloeren kan prima gescheiden worden.
